فرهاد اسکندری، مدیرعامل شرکت ویلو پروتئین پارس (ویلورا)، در گفت‌وگوی اختصاصی با روابط‌عمومی سندیکای صنایع کنسرو ایران، از سیاست‌های اقتصادی و ارزی حاکم بر کشور انتقاد کرده و این سیاست‌ها را عامل اصلی نابسامانی در قیمت‌گذاری، کاهش توان رقابت در صادرات و فشار مضاعف بر تولیدکنندگان دانست.
اسکندری با اشاره به نوسانات مداوم نرخ ارز و نبود شفافیت در سیاست‌های ارزی، اظهار داشت: «زمانی که نرخ ارز مدام در حال تغییر است، چطور می‌شود برای قیمت‌گذاری برنامه‌ریزی کرد؟ ما مواد اولیه را با یک نرخ سفارش می‌دهیم و چند ماه بعد، ارز آن با نرخ بسیار بالاتری تامین می‌شود. در این شرایط نمی‌توانیم قیمت‌گذاری هدفمند داشته باشیم.»
اسکندری با اشاره به یکی از چالش‌های عملیاتی ویلورا در سال گذشته، توضیح داد: «نرخ ارز نیمایی در زمان ثبت سفارش مواد اولیه ۴۷ هزار تومان بود، اما هنگام تخصیص ارز توسط بانک مرکزی، این رقم به ۶۷ هزار تومان افزایش یافت. این اختلاف ۲۰ هزار تومانی برای یک تولیدکننده بسیار سنگین است. ما مواد اولیه را وارد کردیم، محصول را تولید کردیم و فروختیم؛ اما سه ماه بعد با رقمی مواجه شدیم که هیچ برنامه‌ریزی و پیش‌بینی برای آن نداشتیم.»
سایه سنگین قوانین غیررقابتی بر صادرات
اسکندری وضعیت صادرات را به مراتب دشوارتر از فرآیند تولید توصیف کرد: «قانون بازگشت ارز حاصل از صادرات عملا دست تولیدکنندگان را بسته است. ما مجبوریم ارز را با نرخی که بانک مرکزی تعیین می‌کند بفروشیم؛ نرخی که موجب افزایش ۶۰ تا ۷۰ درصدی قیمت محصولات ما در بازارهای جهانی نسبت به رقبایی مانند ترکیه و تایلند می‌شود. در چنین شرایطی، چگونه می‌توان انتظار رقابت داشت؟»
موانع ساختاری و دستورالعمل‌های غیرکارشناسی؛ از مانع‌تراشی سیستماتیک تا توقف تولید
اسکندری با انتقاد از نقش برخی سازمان‌های دولتی در پیچیده‌تر شدن شرایط تولید، تصریح کرد: «در مسیر تولید، همه نهادهای دولتی موانعی ایجاد می‌کنند، اما سازمان دامپزشکی کشور بیشترین سهم را در تضعیف تولید دارد. الزام غیرکارشناسی درج عبارت «۲۰ دقیقه بجوشانید» روی بسته‌بندی کنسروها، نه تنها فاقد پشتوانه علمی است، بلکه باعث بی‌اعتمادی و حتی تمسخر محصولات ما در بازارهای بین‌المللی شده است.»
او افزود: « به عنوان تولیدکننده، نمی‌توانیم به خریدار خارجی توصیه کنیم محصول را ۲۰ دقیقه بجوشاند؛ چرا که این موضوع در ذهن مشتری به معنای آلوده یا ناایمن بودن محصول تعبیر می‌شود. در حالی که کنسرو، یک ماده غذایی آماده مصرف است. این الزام که به دستور سازمان استاندارد و سازمان غذا و دارو اعمال شده، به طور مستقیم موجب بازگرداندن محصولات از سوی بازارهای خارجی می‌شود.»
خاموشی بخش خصوصی در سایه منافع غیرتخصصی
مدیرعامل ویلورا در ادامه با اشاره به تلاش‌های تشکل‌های صنفی، اظهار داشت: «سندیکای صنایع کنسرو بارها تلاش کرده با برگزاری جلسات و تشکیل کارگروه‌ها مشکلات را به گوش مسئولان برساند؛ اما واقعیت این است که در فضای فعلی، صدای بخش خصوصی شنیده نمی‌شود. دولت از کارشناسانی استفاده می‌کند که نه بر اساس تخصص، بلکه برای تامین منافع خاص به کار گرفته شده‌اند.»
تغییر ممکن است، اگر بخواهند
فرهاد اسکندری در پایان گفت‌وگو با اشاره به تجربه کشورهای منطقه، تصریح کرد: «برخلاف تصور عمومی، حل مشکلات فعلی زمان زیادی نمی‌خواهد. وقتی تحریم‌های سوریه برداشته شد، ظرف ۲۴ ساعت بانک‌های این کشور به سیستم بین‌المللی متصل شدند. ما هم می‌توانیم، اگر نگاه‌ها تغییر کند. تا زمانی که هدف دولت حفظ ارز به هر قیمت و تعطیلی تدریجی تولید باشد، بخش خصوصی صرفا نظاره‌گر سقوط ظرفیت‌ها خواهد بود.»