اعضای کمیسیون حکمرانی سازمانی اتاق تهران، در چهارمین جلسه خود، مسیر رسیدن به حکمرانی شایسته و خلاهایی که در این زمینه در ایران وجود دارد را ترسیم کردند. همچنین در این نشست مقرر شد سه کارگروه تعامل با حاکمیت، تعامل با اتاق و تعامل با اعضا ذیل کمیسیون تشکیل شود.
چهارمین جلسه کمیسیون حکمرانی سازمانی اتاق تهران، با حضور نمایندگان بخش خصوصی از اتاق تهران و تشکلها برگزار شد تا نیازسنجی برای تشکیل کارگروههای تخصصی صورت بگیرد و همچنین در مورد تعاریف و مفاهیم حکمرانی سازمانی براساس استاندارد ایزو 37000 و کمیته 309 سازمان بینالمللی استاندارد گفتوگو شود.
در ابتدای این جلسه، ناهید مجیدی، دبیر کمیسیون، عنوان کرد که یکی از مهمترین برنامههای کمیسیون حکمرانی سازمانی اتاق بازرگانی تهران، عضویت در کمیته 309 ایزو بوده است. به گفته او کمیته فنی 309 حکمرانی سازمانی در سال 2016 با جنبههای هدایت، کنترل و راهوری و پاسخگویی ایجاد شد که هدف آن ایجاد تغییرات در محیط سازمانی جهانی بوده است.
مجیدی با اشاره به اینکه، سوتزنی، مبارزه با پولشویی و انطابق از ابزارهای رسیدن به حکمرانی خوب هستند، گفت: ایزو 37000 ابزارهایی برای سازمانها و بدنه حاکمیتی فراهم میکند تا آنها را قادر کند که در عین رفتار اخلاقی و مسئولانه، به نحوی موثر حکمرانی کنند. در واقع کمیته 309، نمایی کلی از حکمرانی سازمانی به ما میدهد.
در ادامه رئیس کمیسیون حکمرانی سازمانی اتاق تهران نیز با اشاره به اهمیت موضوع و کارکرد کمیته فنی 302 گفت: من سالهاست که در حوزه بنچمارکینگ فعالیت میکنم و بهترین بنچمارکینگهایی که فعلاً امکان دارد اتفاق بیفتد، جایی مثل سازمان استاندارد است که زمینه جمعآوری بهترینهای هر حوزه، اجماعسازی و… را انجام میدهد. این سازمان، کمیتههای فنی مقرراتنویسی برای رسیدن به استاندارد دارد و از همین رو سریعترین شکل دستیابی به تعاریف اجماع شده در سطح بینالمللی دسترسی به این استانداردهاست. مطالعات و بررسیهای ما نشان میدهد که میتوان از استانداردهای بینالمللی سری ایزو برای گفتمانسازی و ایجاد تغییرات در حکمرانی سازمانی استفاده کرد.
به گزارش روابط عموی اتاق بازرگانی تهران، حسن فروزانفرد افزود: در عرصه حکمرانی وقتی میخواهیم نظر بهترینها را به رسمیت بشناسیم، شایسته است بیش از اینکه خودمان اظهار نظر کردن را آغاز کنیم، ببینیم استانداردی که همه نخبگان بر آن اجماع دارند شامل چه اجزایی است و چه تعاریفی ارائه میدهد. خوشبختانه ما در این حوزه نسبت به کاری که در سطح بینالملل انجام میشود، عقب نیستیم. استاندارد 37هزار در سال 2021 منتشر شد.
رئیس کمیسیون حکمرانی اتاق تهران ادامه داد: توصیه ما به اتاق این بود که باتوجه به اینکه ما خود را متولی حوزه کسبوکار در بخش خصوصی و نماینده بخش خصوصی برای بهبود فضای کسبوکار میدانیم، در سری فعالیتهایی که برای کسبوکار و نوآوری در سازمان جهانی استاندارد میشود، متمرکز باشیم. عناوین دیگری در استانداردها وجود دارد که برای توسعه اعضای ما بسیار مفید است.
فروزانفرد اظهار کرد: سازمان جهانی استاندارد با مکانیزمی پیشرو در زمینه ایجاد اجماع بین نخبگان در حال توسعه استاندارهای خود است که حداقلهای قابل قبول روزمره را در اختیار عموم قرار دهد. ما کمتر به شکل حرفهای از این حوزهها در سطح ملی بهره بردیم. جز چند کمیته فنی بقیه یا فعالیت جدی ندارند، یا اگر فعالیت جدی داشتند نهادهایی مثل اتاق بازرگانی این استانداردها را به اعضای خود معرفی نکرد و جدی نگرفتهاند. حتی خود سازمان ملی استاندارد نیز تنها استانداردها را منتشر کرده و خود را متولی پیگیری و بهکارگیری استانداردها نمیداند.
او گفت: انتظار این است معاونتهای اتاق بازرگانی آشنایی بیشتری با این استانداردها پیدا کند. توجه به مجموعه این استانداردها کاربردی است و هیات رییسه اتاق نیز میزبانی کمیسیون برای کمیته 309 تصویب کرده است. لازم است استانداردهای مدیریت کسبوکار را در اتاق بهتر بشناسیم و آن را به اعضا معرفی کنیم. بنابراین این نگاه باید نگاهی برای یافتن تعاریف درست و یکسانسازی تعاریف در سطح ملی به رسمیت شناخته شود.
فروزانفرد گفت: تلاش ما در دوره قبل هم این بود که این کمیته فنی هرچه سریعتر در ایران تاسیس شود که این اتفاق هم افتاد. ما خواستیم جز استفاده از این استانداردها خودمان هم نظر دهیم که استانداردها بهتر و شایستهتر تدوین شوند. تا این لحظه 4 استاندارد تدوین شده است و هر 4 استاندارد در قالب فعالیتی که از سال 2019 تا امروز صورت گرفته، ترجمه شده است. این اولین گامی بود که کمیته باید انجام میداد. کارکرد این کمیته فنی گردآوری نخبگان در صحنه است.
رئیس کمیسیون حکمرانی اتاق تهران ادامه داد: یکی از مسائل مهم این است که مرجع حکمران در فضای کسبوکار ایران، جنبه نمادین دارد و کمتر پاسخگوست. همین امروز هم اگر نگاهی به ترکیب هیات مدیره در سازمانها بیاندازیم، ترکیب جنبه پر کردن اعضا را دارد و نه ترکیبی که بخواهند پاسخگو باشند؛ به ویژه در فضای کسب و کار خانوادگی. برای مثال در اغلب سازمان های عضو ما هیات مدیرههایی وجود دارد که در 10سال یک جلسه هیات مدیره هم برگزار نشده است. تلاش ما رفع این مسائل است.
سازمانها فلسفه وجود خود را نمیدانند
در ادامه این نشست مصطفی رنجبر داودخانی در خصوص استاندارد ایزو 37هزار گفت: مفهموم محوری در مدل استاندارد 37هزار این است که مقصود هر سازمانی، چه خصوصی، چه دولتی، چه انتفاعی و چه غیرانتفاعی چیست. شاید این مفهوم برای ما بسیار قابل درک باشد. اما تجربه نشان میدهد بسیاری از سازمانها نمیدانند فلسفه وجود آنان چیست. این استاندارد صرفاً برای بخش خصوصی و دولتی نیست.
او اضافه کرد: این مساله در سازمانهای دولتی به شدت مورد غفلت قرار گرفته است. در استاندارد 37000 در تعریف حکمرانی سازمانی سه مفهوم محوری وجود دارد و تحقق اهداف سازمان به شکل اثربخش، مسئولانه و اخلاقی در راستای انتظار ذینفعان دنبال میشود. ما باید در این کمیسیون برای فعالان اقتصادی و اعضای اتاق و دیگر فعالان سازمانها به طور شفاف توضیح دهیم که رفتار اخلاقی به معنای رفتار حرفهای متناسب با زندگی سازمانی در سال 2023 است. قواعد اصول رفتار حرفهای در زندگی سازمانی 2023 با چیزی که ما از اخلاق در ذهن خود به وجود میآوریم، تفاوت دارد و مهم است که اخلاق را چه تعریف میکنیم.
در پایان این نشست تعیین شده که کارشناس کمیسیون پیشنهادات در مورد سند تحول قضائی را از طریق مرکز مطالعات، پایش و بهبود محیط کسبوکار وزارت اقتصاد پیگیری کند و همچنین سه کارگروه با محوریت تعامل با حاکمیت، تعامل با اتاق و تعامل با اعضا در زیرمجموعه کمیسیون حکمرانی سازمانی تشکیل شود.